Udruženje građana “Ateisti Srbije” najoštrije protestuje protiv još jednog u nizu kršenja principa sekularnosti[1], proslavom “slave” Novog Sada[2].
Čak i ne ulazeći detaljno u inače veoma bitno pitanje utroška budžetskih sredstava za proslavu verskog običaja jedne verske zajednice, postavlja se pitanje kako jedan grad, i to grad sa izuzetno šarenolikim etničkim i verskim sastavom, može da ima uopšte “slavu” i da ta “slava” mora biti verski običaj Srpske pravoslavne crkve.
Ukazujemo i na krajnje neprimereno i diksriminatorno[3] svrstavanje svih građana Novog Sada u slavljenike verskog praznika jedne verske zajednice (SPC), izjavom gradonačelnika Miloša Vučevića, koji kaže, “Čestitam svim građanima Novog Sada našu slavu, našeg zaštitnika svetog Georgija odnosno prenos moštiju njegovih, bez obzira na to da li su verujući ili ne i kojoj konfesiji pripadaju, jer ovo je praznik svih nas koji živimo u Novom Sadu. Jako smo ponosni što su predstavnici svih tradicionalnih konfesija danas ovde sa nama, što je jasna poruka da ovo jeste zaštitnik Grada Novog Sada“.
Gospodin Vučević očigledno ne razume da niti je pomenuti svetac SPC deo verskog folklora svih građana Novog Sada, niti se na bilo koji način može smatrati “zaštitnikom” ma kog od njih, niti je prisustvo sveštenika raznih verskih zajednica ovoj budžetski plaćenoj svetkovini ikakav dokaz tome da su bilo čiji posmrtni ostaci na nekakav čudesan način doneli zaštitu gradu kao celini i svim njegovim stanovnicima. Šta više, smatramo žalosnim da jedan narodni predstavnik u 21. veku može da se pouzda u zaštitu nečijih posmrtnih ostataka pre nego u sopstvenu i sposobnost svojih saradnika.
Ako je to poruka građanima o načinu na koji će se savladavati teška ekonomska situacija, onda se bojimo da je stvarnost gospodina Vučevića izmeštena od stvarnosti u kojoj mi ostali živimo. Molimo ga zato da ubuduće sredstva izdvojena za ovakve verske i magijske rituale preusmeri socijalnim ustanovama za decu i odrasle, kao korisnicima kojima je zaštita zaista preko potrebna i koji će ta sredstva umeti da iskoriste za elementarne životne potrepštine, umesto beskorisnih rituala.
Uzgred, interesuje nas i mišljenje gradonačelnika o Ramazanskom i Kurban-bajramu, Hanuki, Krišninom rođendanu i kineskoj Novoj Godini, i da li i ove praznike smatra praznicima svih građana Novog Sada? Ako su i to praznici svih Novosađana, slede li nam nove skupe proslave?
Zanimljivo je i izvrtanje stvarnosti od strane Mirka Bulovića, koji u okviru SPC radi na mestu episkopa Bačkog sa verskim nazivom Irinej, a koji tvrdi da pomenuta “slava” nije praznik “koji nekoga prisiljava da veruje u Boga, to je praznik slobode i pune odgovornosti za svakoga, ali ne bi trebalo da oni koji u Boga ne veruju, a koji su malobrojni prema poslednjem popisu stanovništva, slobodu koju traže za sebe uskraćuju većini koji traže slobodu verovanja i savesti kao pripadnici crkava i verskih zajednica“.
Moguće je da gospodin Bulović ne razume, ali učešće u verskim obredima i prihvatanje istih, znači i prihvatanje sistema vrednosti verskih zajednica koje ih obavljaju. Ništa manje, interesantan je podatak koji je gospodinu Buloviću, za razliku od šire javnosti, očigledno poznat, a to je rezultat popisa stanovništva. Više od godinu dana nakon popisa, javnost još nije upoznata sa njegovim rezultatima, ali gospodin Bulović, izgleda, jeste.
Takođe, bilo bi više nego poučno čuti mišljenje gospodina Bulovića, na koji način to neverujuća manjina uskraćuje verujućoj većini slobodu verovanja u državi u kojoj su svi građani obavezni da plaćaju izgradnju hramova SPC, sveštenike u okviru Vojske Srbije i državnim školama, verske obrede u gradovima i opštinama, kao i doprinose za zdravstveno i penziono osiguranje verske zajednice koja je inače oslobođena poreza na gotovo sve delatnosti pobrojane referentnim zakonima.
Ipak, pojam slobode gospodina Bulovića je građanima od ranije dobro poznat. Nakon zabrana “Zmajevih dečijih igara”, proklinjanja učesnika turijske kobasicijade, tužbi za poređenje sa likovima iz verske bajke i pokušaja sprečavanja koncerata popularne muzike, čini nam se da jedina sloboda koju ovaj čelnik SPC prihvata samo ona koju on i propiše.
Kako se uvek trudimo da uz kritiku ponudimo i poduku, podsećamo gospodina Bulovića da sloboda, koju manjina uzgred i ne treba da traži, već joj je Ustavom i zakonima zagarantovana, znači nesmetano slavljenje verskih praznika u okviru sopstvene verske zajednice. Onog trenutka kada ta verska proslava postane zvanična opštinska, seoska, gradska ili državna, verska sloboda postaje neustavna prisila.
Demokratija i sloboda su ipak nešto drugo, što izmiče verskim dogmatskim učenjima kojima se gospodin Bulović vodi. Većina koja nije voljna ili sposobna da zaštiti manjinu, nije vredna vlasti i ne može se svrstati u red civilizacijski naprednih.
Da stvari budu još tragičnije, 16. novembar je i Međunarodni dan tolerancije, dan posvećen poštovanju prava svih, a naročito ugroženih i manjinskih zajednica. Da nije zaista jako tužno, bilo bi samo beskrajno smešno.
